Regra de Cramer

De testwiki
Revisión feita o 23 de febreiro de 2024 ás 12:06 por imported>HombreDHojalata (engado a Categoría:Fraccións mediante HotCat)
(dif) ← Revisión máis antiga | Revisión actual (dif) | Revisión máis nova → (dif)
Saltar á navegación Saltar á procura

En álxebra lineal, a regra de Cramer é unha fórmula explícita para a solución dun sistema de ecuacións lineais con tantas ecuacións como incógnitas, válido cando o sistema ten unha solución única. Expresa a solución en termos dos determinantes da matriz (cadrada) de coeficientes e das matrices que se obtiveron de ela substituíndo unha columna polo vector columna do lado dereito do sistema de ecuacións. É nomeado após Gabriel Cramer (1704–1752), quen publicou a regra para un número arbitrario de incógnitas en 1750Modelo:Sfn{Sfn|Kosinski||||2001|p=310-312}}, a pesar de que Colin Maclaurin tamén publicou casos especiais da regra en 1748 (e posibelmente soubo de ela xa en 1729).[1] Modelo:SfnModelo:SfnModelo:Sfn

A regra de Cramer implementada nun xeito inxenuo é computationalmente ineficiente para sistemas de máis que dúas ou tres ecuacións.Modelo:Sfn No caso de Modelo:Math ecuacións con Modelo:Math incógnitas, require a computación de n+1 determinantes, mentres que a eliminación de Gauss produce o resultado coa mesma complexidade computacional que a da computación dun só determinante.Modelo:SfnModelo:Sfn A regra de Cramer tamén pode ser numericalmente inestábel incluso para sistemas 2×2.Modelo:Sfn Con todo, recentemente atopouse que a regra de Cramer pode ser aplicada en tempo O(n3) o cal é comparábel a métodos máis comúns de solucionar sistemas de ecuacións lineais, como eliminación de Gauss, e exhibindo unha estabilidade numérica comparábel na maioría de casos.Modelo:Sfn

Caso xeral

Sexa un sistema lineal de n ecuacións con n incógnitas representado en forma de produto de matrices como o seguinte:

Ax=b

onde a matriz A n×n ten determinante non nulo e o vector x=(x1,,xn)T é o vector columna das variábeis. Entón o teorema di que neste caso o sistema ten unha única solución cuxos valores individuais para as incógnitas veñen dados por:

xi=det(Ai)det(A)i=1,,n

Onde Ai é a matriz formada por substituír a i-ésima columna de A polo vector columna b.

Unha versión máis xeral da regra de CramerModelo:Sfn considera a ecuación matricial

AX=B

onde a matriz A nxn ten determinante non nulo, e X, B son matrices n×m. Dadas as secuencias

1i1<i2<<ikn

e

1j1<j2<<jkm

, sexan

XI,J

submatrices k×k de X con filas en

I:=(i1,,ik)

e columnas en

J:=(j1,,jk)

. Entón

detXI,J=det(AB(I,J))det(A).

No caso k=1, redúcese á regra normal de Cramer.

A regra serve para sistemas de ecuacións con coeficientes e incógnitas que pertenzan a calquera corpo, non só nos números reais.

Proba

A proba da regra de Cramer usa só dúas propiedades dos determinantes: linealidade con respecto a calquera columna dada (tomando para aquela columna unha combinación lineal de vectores columna produce como determinante a combinación lineal correspondente dos seu determinantes), e o feito de que o determinante é cero cando dúas columnas son iguais (o cal vén implicado pola propiedade básica de que o signo do determinante cambia ao cambiar dúas columnas).

Fixamos o índice j dunha columna. A linealidade implica que se soamente consideramos a columna j como variábel (fixando o resto de xeito arbitrario), temos unha función Rn → R (supoñendo que os elementos da matriz tamén están en R) que vén dada por unha matriz, unha fila e n columnas, que actúa na columna j. De feito, isto é precisamente o que fai a expansión de Laplace, escribindo det(A) = C1a1,j + ... + Cnan,j para certos coeficientes C1, ..., Cn que dependen nas columnas de A que non son a columna j (a expresión exacta destes cofactores non importa agora). Este valor det(A) é o resultado de aplicar a matriz fila L(j) = (C1 C2 ... Cn) á columna j de A. Se L(j) se aplica a calquera outra columna k de A, o resultado é o determinante da matriz que se obtén ao substituír a columna j pola columna k, polo que o determinante é 0 (ao ter dúas columnas iguais).

Agora consideramos un sistema lineal de n ecuacións con n incógnitas

x1,,xn

cuxa matriz de coeficientes é A, cun determinante non nulo:

a11x1+a12x2++a1nxn=b1a21x1+a22x2++a2nxn=b2an1x1+an2x2++annxn=bn.

Ao combinar estas ecuación, tomando Ci a ecuación i-ésima, entón o coeficiente de xj convértese en C1a1, j + ... + Cnan,j = det(A), mentres os outros coeficientes de todas as outras incógnitas tornan 0: o lado esquerdo simplemente é det(A)xj. O lado dereito é C1b1 + ... + Cnbn, onde L(j) é aplicado ao vector columna b do lado dereito bi. En efecto o que temos feito é o produto pola esquerda da ecuación matricial Ax = b por L(j). Dividindo por det(A) (que é diferente de 0), achamos a seguinte ecuación, que é necesaria para satisfacer o sistema:

xj=L(j)𝐛det(A)

Mais por construción, o numerador é o determinante da matriz obtida de A ao substituír a columna j por b, polo que a expresión da regra de Cramer é condición necesaria para unha solución. O mesmo procedemento pódese repetir para todos os valores de j para achar os valores do resto de incógnitas. Deste xeito, o único punto que queda por probar é que estes valores posíbeis forman xuntos unha solución. Observamos que se a matriz A é invertíbel con inversa A−1, temos que x = A−1b é solución e, polo tanto, temos a existencia de solución. Para ver que é invertíbel cando det(A) é non nulo, consideramos a matriz M de n×n obtida apiñando as matrices fila L(j) unhas enriba doutras para j = 1, ..., n (isto dános a matriz adxunta de A). Xa mostramos que L(j)A = (0 ... 0 det(A) 0 ... 0) onde det(A) aparece na posición j; de aquí séguese que MA = det(A)In. Logo,

1det(A)M=A1

rematando así proba.

Para outras probas, ler abaixo.

Atopando matriz inversa

Sexa A unha matriz Modelo:Math. Entón

AadjA=(adjA)A=det(A)I

onde Modelo:Math denota á matriz adxunta de A, Modelo:Math é o determinante e I é a matriz identidade. Se det(A) é invertíbel en R, entón a matriz inversa de A é:

A1=1det(A)adj(A).

Se R é un corpo (como o corpo dos números reais), entón isto dá unha fórmula para a inversa de A, dado que det(A) ≠ 0. De feito, esta fórmula funciona cando R é un anel conmutativo, pola condición de que det(A) é unha unidade. Se det(A) non é unha unidade, entón A non é invertíbel.

Interpretación xeométrica

Interpretación xeométrica da regra de Cramer. As áreas do segundo e terceiro paralelogramos sombreados son iguais e a segunda é x1 veces a primeira. A partir desta igualidade deducimos a regra de Cramer.

A regra de Cramer ten unha interpretación xeométrica que pode considerarse incluso unha proba ou que simplemente dá unha visión sobre a súa natureza xeométrica. Estes argumentos xeométricos funcionan en xeral e non só no caso de dúas ecuacións con dúas incógnitas, como veremos aquí.

Dado o sistema de ecuacións

a11x1+a12x2=b1a21x1+a22x2=b2

pode considerarse como unha ecuación entre vectores

x1(a11a21)+x2(a12a22)=(b1b2).

A área do paralelogramo determinada por

(a11a21)

e

(a12a22)

vén dada polo determinante do sistema de ecuación:

|a11a12a21a22|

En xeral, cando hai máis variábeis e ecuacións, o determinante de n vectores de lonxitude n dará o volume do paralelepípedo determinado por devanditos vectores no espazo euclidiano n dimensional.

Polo tanto, a área do paralelogramo determinada por x1(a11a21) e (a12a22) ten que ser x1 veces a área do primeiro xa que un dos costados foi multiplicado por devandito factor. Agora, este último paralelogramo, polo principio de Cavalieri, ten a mesma área que o paralelogramo determinado por (b1b2)=x1(a11a21)+x2(a12a22) e (a12a22).

Ao igualar as áreas deste último e do segundo paralelogramo dá a ecuación

|b1a12b2a22|=|a11x1a12a21x1a22|=x1|a11a12a21a22|

de onde deducimos a regra de Cramer.

Aplicacións

Fórmulas explícitas para sistemas pequenos

Considerando o sistema lineal

{a1x+b1y=c1a2x+b2y=c2

que en forma matricial é:

[a1b1a2b2][xy]=[c1c2].

Supoñemos que Modelo:Math é non nulo. Entón, usando os determinantes, podemos achar x e y coa regra de Cramer

x=|c1b1c2b2||a1b1a2b2|=c1b2b1c2a1b2b1a2,y=|a1c1a2c2||a1b1a2b2|=a1c2c1a2a1b2b1a2.

A regra para matrices Modelo:Math é similar. Considerando

{a1x+b1y+c1z=d1a2x+b2y+c2z=d2a3x+b3y+c3z=d3

que en forma matricial é:

[a1b1c1a2b2c2a3b3c3][xyz]=[d1d2d3].

Entón, usando os determinantes, podemos achar x e y coa regra de Cramer

x=|d1b1c1d2b2c2d3b3c3||a1b1c1a2b2c2a3b3c3|,y=|a1d1c1a2d2c2a3d3c3||a1b1c1a2b2c2a3b3c3|, and z=|a1b1d1a2b2d2a3b3d3||a1b1c1a2b2c2a3b3c3|.

Programación enteira

A regra de Cramer pode usarse para demostrar que un problema de programación enteira cuxa matriz de restrición é totalmente unimodular (o determinante é 1 ou -1) e cuxo lado dereito é enteiro, ten solucións básicas enteiras. Isto fai que o programación enteira resulte máis fácil de resolver.

Ecuacións diferenciais ordinarias

A regra de Cramer úsase para achar solución xeral a unha ecuación diferencial lineal non homoxénea polo método de variación de parámetros.

Outras probas

Proba por álxebra abstracta lineal

Esta é unha reformulación da proba anterior en linguaxe abstracta.

Consideramos a aplicación x=(x1,,xn)1detA(det(A1),,det(An)), onde Ai é a matriz A con x substituíndo a i-ésima columna, como na regra de Cramer. Debido á linearidade do determinante en cada columna, esta aplicación é lineal e observamos que envía i-ésima columna de A ao i-ésimo vector canónico ei=(0,,1,,0) (con 1 na posición i do vector), porque o determinante dunha matriz cunha columna repetida é 0. Polo tanto, temos unha aplicación lineal que coincide coa inversa de A no espazo das columnas; de aí acepta A1 na extensión do espazo da columnas. Xa que A é invertible, a extensión do espazo dos vectores columna é todo n, entón a nosa aplicación é en de verdade a inversa de A.

Proba curta

Unha proba curta da regra de Cramer Modelo:Sfnprovén da observación de que x1 é o determinante da matriz

X1=[x1000x2100x3010xn001]

Por outra parte, supoñendo que a matriz orixinal Aé invertible, esta matriz X1 ten como columnas A1b,A1v2,,A1vn, onde vn é a n-ésima columna da matriz A. Lembrando que a matriz A1 ten as columnas b,v2,,vn, temos que

x1=det(X1)=det(A1)det(A1)=det(A1)det(A).

A proba para as outras xj é análoga.

Considérese o sistema de tres ecuacións escalares en tres escalares descoñecidos x1,x2,x3

a11x1+a12x2+a13x3=c1a21x1+a22x2+a23x3=c2a31x1+a32x2+a33x3=c3

e asignámoslle unha base de vectores ortonormais 𝐞1,𝐞2,𝐞3 para 𝒢3 como

a11𝐞1x1+a12𝐞1x2+a13𝐞1x3=c1𝐞1a21𝐞2x1+a22𝐞2x2+a23𝐞2x3=c2𝐞2a31𝐞3x1+a32𝐞3x2+a33𝐞3x3=c3𝐞3

Sexan os vectores

𝐚1=a11𝐞1+a21𝐞2+a31𝐞3𝐚2=a12𝐞1+a22𝐞2+a32𝐞3𝐚3=a13𝐞1+a23𝐞2+a33𝐞3

Engadindo o sistema de ecuacións, vese que

𝐜=c1𝐞1+c2𝐞2+c3𝐞3=x1𝐚1+x2𝐚2+x3𝐚3

Usando o produto exterior, cada escalar descoñecido xk pode ser resolto como

𝐜𝐚2𝐚3=x1𝐚1𝐚2𝐚3𝐜𝐚1𝐚3=x2𝐚2𝐚1𝐚3𝐜𝐚1𝐚2=x3𝐚3𝐚1𝐚2x1=𝐜𝐚2𝐚3𝐚1𝐚2𝐚3x2=𝐜𝐚1𝐚3𝐚2𝐚1𝐚3=𝐚1𝐜𝐚3𝐚1𝐚2𝐚3x3=𝐜𝐚1𝐚2𝐚3𝐚1𝐚2=𝐚1𝐚2𝐜𝐚1𝐚2𝐚3

Para n ecuacións con n variábeis descoñecidas a solución para a k-ésima variábel descoñecida xk xeneralízase a

xk=𝐚1(𝐜)k𝐚n𝐚1𝐚k𝐚n=(𝐚1(𝐜)k𝐚n)(𝐚1𝐚k𝐚n)1=(𝐚1(𝐜)k𝐚n)(𝐚1𝐚k𝐚n)(𝐚1𝐚k𝐚n)(𝐚1𝐚k𝐚n)=(𝐚1(𝐜)k𝐚n)(𝐚1𝐚k𝐚n)(1)n(n1)2(𝐚n𝐚k𝐚1)(𝐚1𝐚k𝐚n)=(𝐚n(𝐜)k𝐚1)(𝐚1𝐚k𝐚n)(𝐚n𝐚k𝐚1)(𝐚1𝐚k𝐚n)

Se Modelo:Math son linealmente independentes, entón xk pode expresarse en termos de determinantes identicamente á regra de Cramer

xk=(𝐚n(𝐜)k𝐚1)(𝐚1𝐚k𝐚n)(𝐚n𝐚k𝐚1)(𝐚1𝐚k𝐚n)[8pt]=|𝐚1𝐚1𝐚1(𝐜)k𝐚1𝐚n𝐚k𝐚1𝐚k(𝐜)k𝐚k𝐚n𝐚n𝐚1𝐚n(𝐜)k𝐚n𝐚n||𝐚1𝐚1𝐚1𝐚k𝐚1𝐚n𝐚k𝐚1𝐚k𝐚k𝐚k𝐚n𝐚n𝐚1𝐚n𝐚k𝐚n𝐚n|1[8pt]=|𝐚1𝐚k𝐚n||𝐚1(𝐜)k𝐚n||𝐚1𝐚k𝐚n|1|𝐚1𝐚k𝐚n|1[8pt]=|𝐚1(𝐜)k𝐚n||𝐚1𝐚k𝐚n|1[8pt]=|a11c1a1nak1ckaknan1cnann||a11a1ka1n|1

onde Modelo:Math denota a substitución do vector Modelo:Math co vector Modelo:Math na posición k-ésima do numerador.

Casos incompatíbeis e indeterminados

Un sistema de ecuacións dise incompatíbel cando non ten solución e é chamado indeterminado cando ten máis dunha solución. Para ecuacións lineais, un sistema indeterminado ten infinitas solucións (se estamos sobre un corpo infinito, como no caso dos reais), xa que as solucións poden ser expresadas en termos dun ou máis parámetros que poden tomar valores arbitrarios.

A regra de Cramer aplícase no caso onde o determinante da matriz de coeficientes é non nulo. No caso 2×2, se o determinante é cero, entón o sistema é incompatíbel se o determinante do numerador é non nulo, ou indeterminado se o determinante do numerador é cero.

Para sistemas 3×3 ou maiores, o único que se pode concluír cando o determinante da matriz de coeficientes é nulo, é que se algún dos determinantes dos numeradores é non nulo, entón o sistema ten que ser incompatíbel. Con todo, tendo todos os determinantes nulos non implica que o sistema é indeterminado. Un exemplo sinxelo onde todos os determinantes son iguais a cero mais o sistema é aínda incompatíbel é o 3×3 sistema x+y+z=1, x+y+z=2, x+y+z=3.

Notas

Modelo:Listaref

Véxase tamén

Bibliografía

Modelo:Control de autoridades