Fracción continua xeneralizada

De testwiki
Revisión feita o 5 de xaneiro de 2025 ás 16:51 por imported>Andresv.63 (Nocións de converxencia)
(dif) ← Revisión máis antiga | Revisión actual (dif) | Revisión máis nova → (dif)
Saltar á navegación Saltar á procura

Na análise complexa, unha rama das matemáticas, unha fracción continua xeneralizada é unha xeneralización das fraccións continuas regulares, na que os numeradores parciais e os denominadores parciais poden asumir valores complexos arbitrarios.

Unha fracción continua xeneralizada é unha expresión da forma

x=b0+a1b1+a2b2+a3b3+a4b4+

onde Modelo:Math (Modelo:Math) son os numeradores parciais, os Modelo:Math os denominadores parciais e o termo principal Modelo:Math chámase parte enteira da fracción continua.

Os sucesivos converxentes da fracción continua fórmanse aplicando as fórmulas de recorrencia :

An=bnAn1+anAn2,Bn=bnBn1+anBn2for n1

con valores iniciais

A1=1,A0=b0,B1=0,B0=1.

onde Modelo:Math é o numerador e Modelo:Math o denominador, chamados continuantes, Modelo:Sfn Modelo:Sfn do Modelo:Math-ésimo converxente.

Historia

Modelo:Harvtxt ideou unha técnica para aproximar as raíces das ecuacións cadráticas con fraccións continuas a mediados do século XVI. Só 24 anos despois, en 1613, Pietro Cataldi introduciu a primeira notación formal para a fracción continua xeneralizada. Modelo:Sfn Cataldi representou unha fracción continua como

a0&n1d1&n2d2&n3d3

cos puntos que indican onde vai a seguinte fracción e cada Modelo:Math representando un signo máis moderno.

A finais do século XVII John Wallis introduciu o termo "fracción continua" na literatura matemática. Modelo:Sfn Recentemente entraran en escena novas técnicas de análise matemática (o cálculo de Newton e Leibniz), e unha xeración de contemporáneos de Wallis puxeron en uso a novo termo.

En 1748 Euler publicou un teorema que mostra que un tipo particular de fracción continua é equivalente a unha determinada serie infinita moi xeral. Modelo:Sfn A fórmula da fracción continua de Euler aínda é a base de moitas probas modernas de converxencia de fraccións continuas.

En 1761, Johann Heinrich Lambert deu a primeira proba de que π é irracional, usando a seguinte fracción continua para Modelo:Math: Modelo:Sfn

tan(x)=x1+x23+x25+x27+

As fraccións continuas tamén se poden aplicar a problemas de teoría de números, e son especialmente útiles no estudo das ecuacións diofántianas. A finais do século XVIII Lagrange utilizou as fraccións continuas para construír a solución xeral da ecuación de Pell, respondendo así a unha pregunta que fascinaba aos matemáticos durante máis de mil anos. [1] O descubrimento de Lagrange implica que a expansión de fracción continua regular da raíz cadrada de todo número enteiro non cadrado é periódica e que, se o período é de lonxitude Modelo:Math, contén unha cadea palindrómica de lonxitude Modelo:Math.

En 1813 Gauss derivou a partir de funcións hiperxeométricas de valores complexos o que agora se chama fraccións continuas de Gauss. Modelo:Sfn Pódense usar para expresar moitas funcións elementais e algunhas funcións máis avanzadas (como as funcións de Bessel), como fraccións continuas que converxen rapidamente en case todas partes do plano complexo.

Notación

A expresión de fracción continua longa que aparece na introdución é fácil de interpretar para un lector non familiar coas fraccións continuas. Máis hai notacións máis curtas:

x=b0+a1b1+a2b2+a3b3+

Carl Friedrich Gauss elaborou esta notación:

x=b0+Ki=1aibi.

Aquí a "Modelo:Math" significa Kettenbruch, a palabra alemá para "fracción continua".

Algunhas consideracións elementais

Numeradores e denominadores parciais

Se un dos numeradores parciais Modelo:Math é cero, a fracción continua infinita

b0+Ki=1aibi

é realmente só unha fracción continua finita con Modelo:Math termos fraccionarios e, polo tanto, unha función racional de Modelo:Math a Modelo:Math e Modelo:Math a Modelo:Math.

Fórmula do determinante

Cando o Modelo:Math-ésimo converxente dunha fracción continua

xn=b0+Kni=1aibi

exprésase como unha fracción simple Modelo:Math podemos usar a fórmula do determinanteModelo:Bloque numeradopara relacionar os numeradores e denominadores de converxentes sucesivos Modelo:Math e Modelo:Math entre sí. A proba disto pódese ver facilmente por indución.

Transformación de equivalencia

Se Modelo:Math é calquera sucesión infinita de números complexos distintos de cero podemos demostrar, por indución, que

b0+a1b1+a2b2+a3b3+a4b4+=b0+c1a1c1b1+c1c2a2c2b2+c2c3a3c3b3+c3c4a4c4b4+

A transformación de equivalencia é perfectamente xeral, pero dous casos particulares merecen unha mención especial. En primeiro lugar, se ningún dos Modelo:Math é cero pódese escoller unha secuencia Modelo:Math para que cada numerador parcial sexa 1:

b0+Ki=1aibi=b0+Ki=11cibi

onde Modelo:Math, Modelo:Math, Modelo:Math, e en xeral Modelo:Math.

En segundo lugar, se ningún dos denominadores parciais Modelo:Math é cero, podemos usar un procedemento similar para escoller outra secuencia Modelo:Math para que cada denominador parcial sexa un 1:

b0+Ki=1aibi=b0+Ki=1diai1

onde Modelo:Math e tamén Modelo:Math.

Estes dous casos especiais da transformación de equivalencia son de enorme utilidade cando se analiza o problema xeral de converxencia.

Nocións de converxencia

A fracción continua

x=b0+Ki=1aibi

converxe se a secuencia de converxentes Modelo:Math} tende a un límite finito. Esta noción de converxencia é moi natural. É útil introducir a noción de converxencia xeral dunha fracción continua. En liñas xerais, isto consiste en substituír a parte da fracción posterior a Modelo:Mvar , Ki=naibi por Modelo:Math, en lugar de por 0, para calcular os converxentes. Os converxentes así obtidos chámanse converxentes modificados. Dicimos que a fracción continua converxe xeralmente se existe unha secuencia {wn*} tal que a secuencia de converxentes modificados converxe para todos os {wn} suficientemente distinto de {wn*}. A secuencia {wn*} chámase entón unha secuencia excepcional para a fracción continua. Vexa o capítulo 2 de Modelo:Harvtxt para unha definición rigorosa.

Tamén existe unha noción de converxencia absoluta para fraccións continuas, baseada na noción de converxencia absoluta dunha serie: dise que unha fracción continua é absolutamente converxente cando a serie

f=n(fnfn1),

onde fn=Ki=1naibi son os converxentes da fracción continua, converxe absolutamente. Modelo:Sfn O teorema de Śleszyński–Pringsheim proporciona unha condición suficiente para a converxencia absoluta.

Finalmente, unha fracción continua dunha ou máis variables complexas é uniformemente converxente nunha veciñanza aberta Modelo:Math cando os seus converxentes converxen uniformemente en Modelo:Math; é dicir, cando para cada Modelo:Math existe Modelo:Math tal que para todo Modelo:Math, para todos zΩ ,

|f(z)fn(z)|<ε.

Condicións para a irracionalidade

Se Modelo:Math e Modelo:Math son enteiros positivos con Modelo:Math para todos os Modelo:Math suficientemente grandes, daquela

x=b0+Ki=1aibi

converxe a un límite irracional. Modelo:Sfn

Fórmulas fundamentais de recorrencia

Os numeradores e denominadores parciais dos converxentes sucesivos da fracción están relacionados mediante as fórmulas fundamentais de recorrencia :

A1=1B1=0A0=b0B0=1An+1=bn+1An+an+1An1Bn+1=bn+1Bn+an+1Bn1

Os converxentes sucesivos da fracción continua son logo

xn=AnBn.

Estas relacións de recorrencia débense a John Wallis (1616–1703) e Leonhard Euler (1707–1783). Modelo:Sfn Estas relacións de recorrencia son simplemente unha notación diferente para as relacións obtidas por Pietro Antonio Cataldi (1548-1626).

Fórmula de fracción continua de Euler

Euler demostrou a seguinte identidade: Modelo:Sfn

a0+a0a1+a0a1a2++a0a1a2an=a01a11+a1a21+a2an1+an.

Disto pódense derivar moitos outros resultados, como

1u1+1u2+1u3++1un=1u1u12u1+u2u22u2+u3un12un1+un,

e

1a0+xa0a1+x2a0a1a2++xna0a1a2an=1a0a0xa1+xa1xa2+xan1xan+x.

Exemplos

Funcións e números transcendentais

Aquí temos dúas fraccións continuas que se poden construír mediante a identidade de Euler.

ex=x00!+x11!+x22!+x33!+x44!+=1+x11x2+x2x3+x3x4+x
log(1+x)=x11x22+x33x44+=x10x+12x21x+22x32x+32x43x+

Aquí temos fraccións continuas xeneralizadas adicionais:

arctanxy=xy1y2+(1xy)23y21x2+(3xy)25y23x2+(5xy)27y25x2+=x1y+(1x)23y+(2x)25y+(3x)27y+
exy=1+2x2yx+x26y+x210y+x214y+x218y+e2=7+25+17+19+111+
log(1+xy)=xy+1x2+1x3y+2x2+2x5y+3x2+=2x2y+x(1x)23(2y+x)(2x)25(2y+x)(3x)27(2y+x)

Esta último baséase nun algoritmo derivado por Aleksei Nikolaevich Khovansky na década de 1970. [2]

Exemplo: o logaritmo neperiano de 2 (= Modelo:Math

log2=log(1+1)=11+12+13+22+25+32+=2312922153221

π

Fórmula de Leibniz para π:

π=41+122+322+522+=n=04(1)n2n+1=4143+4547+

converxe demasiado lentamente, requirindo aproximadamente Modelo:Math termos para conseguir Modelo:Math cifras decimais correctas. A serie derivada por Nilakantha Somayaji:

π=3+126+326+526+=3n=1(1)nn(n+1)(2n+1)=3+11231235+1347+

aínda converxe bastante lentamente. Por outra banda:

π=41+123+225+327+=41+16134+16314544551+16601138341+

converxe linearmente a π, engadindo polo menos tres díxitos de precisión por catro termos.

Raíces dos números positivos

A [[Raíz (matemáticas)|raíz Modelo:Math-ésima]] de calquera número positivo Modelo:Math pódese expresar reformulando Modelo:Math, dando como resultado

zmn=(xn+y)mn=xm+mynxnm+(nm)y2xm+(n+m)y3nxnm+(2nm)y2xm+(2n+m)y5nxnm+(3nm)y2xm+

que se pode simplificar, dobrando cada par de fraccións nunha fracción, a

zmn=xm+2xmmyn(2xn+y)my(12n2m2)y23n(2xn+y)(22n2m2)y25n(2xn+y)(32n2m2)y27n(2xn+y)(42n2m2)y29n(2xn+y).

A raíz cadrada de Modelo:Math é un caso especial con Modelo:Math e Modelo:Math:

z=x2+y=x+y2x+y2x+3y6x+3y2x+=x+2xy2(2x2+y)y13y26(2x2+y)35y210(2x2+y)

que se pode simplificar observando que Modelo:Math:

z=x2+y=x+y2x+y2x+y2x+y2x+=x+2xy2(2x2+y)yy22(2x2+y)y22(2x2+y).

A raíz cadrada tamén se pode expresar mediante unha fracción continua periódica, pero a forma anterior converxe máis rapidamente cos apropiados Modelo:Math e Modelo:Math.

Exemplo 1

A raíz cúbica de dous (2 1/3 ou 3 Modelo:Sqrt ≈ 1,259921...) pódese calcular de dúas formas:

En primeiro lugar, a "notación estándar" de Modelo:Math, Modelo:Math e Modelo:Math:

23=1+13+22+49+52+715+82+1021+112+=1+21912427574581063111381.

En segundo lugar, unha converxencia rápida con Modelo:Math, Modelo:Math e Modelo:Math:

23=54+0.550+25+4150+55+7250+85+10350+115+=54+2.512531247595712658101771.

Notas

Modelo:Reflist

Véxase tamén

Outros artigos

Bibliografía

Modelo:Refbegin

  • Modelo:Cita libro (This reprint of the D. Van Nostrand edition of 1948 covers both history and analytic theory.)

Modelo:Refend

Ligazóns externas

Modelo:Control de autoridades

  1. Brahmagupta (598–670) was the first mathematician to make a systematic study of Pell's equation.
  2. An alternative way to calculate log(x)