Teorema de Kummer

De testwiki
Revisión feita o 23 de decembro de 2024 ás 21:47 por imported>Andresv.63
(dif) ← Revisión máis antiga | Revisión actual (dif) | Revisión máis nova → (dif)
Saltar á navegación Saltar á procura

En matemáticas, o teorema de Kummer é unha fórmula para calcular o expoñente da maior potencia dun número primo p que divide un coeficiente binomial dado. Noutras palabras, dá a valoración p-ádica dun coeficiente binomial. O teorema recibe o nome de Ernst Kummer, quen o demostrou nun artigo Modelo:Cita Harvard.

Teorema

O teorema de Kummer afirma que para os números enteiros dados n ≥ m ≥ 0 e un número primo p, a valoración p-ádica νp(nm) do coeficiente binomial (nm) é igual ao número de carrexos cando se suma m a mn en base p.

Unha forma equivalente do teorema é a seguinte:

Escribamos a expansión en base p do número enteiro n como n=n0+n1p+n2p2++nrpr, e definamos Sp(n):=n0+n1++nr como a suma dos díxitos en base p, entón

νp(nm)=Sp(m)+Sp(nm)Sp(n)p1.

O teorema pódese demostrar escribindo (nm) como n!m!(nm)! e usando a fórmula de Legendre.[1]

Exemplos

Para calcular a maior potencia de 2 que divide o coeficiente binomial (103) escribimos Modelo:Math e Modelo:Math na base Modelo:Math como Modelo:Math e Modelo:Math. Realizamos a suma Modelo:Math na base 2 require tres acarreos:

  1 1 1    
      1 1 2
+   1 1 1 2
  1 0 1 0 2

Polo tanto a maior potencia de 2 que divide (103)=120=2315 é 3.

Alternativamente, pódese usar a forma que inclúe sumas de díxitos. As sumas dos díxitos de 3, 7 e 10 na base 2 son S2(3)=1+1=2, S2(7)=1+1+1=3, e S2(10)=1+0+1+0=2 respectivamente, daquela

ν2(103)=S2(3)+S2(7)S2(10)21=2+3221=3.

Xeneralización para coeficientes multinomiais

O teorema de Kummer pódese xeneralizar a coeficientes multinomiais (nm1,,mk)=n!m1!mk! como segue:

νp(nm1,,mk)=1p1(Sp(n)+i=1kSp(mi)).

Notas

Modelo:Reflist

Véxase tamén

Bibliografía

Outros artigos

Teorema de Lucas

Modelo:Control de autoridades