Ver o código fonte de «Son»

{{1000}}
{{1000 artigos icona título|materia=Física e Química}}
{{Outros homónimos|Son (homónimos)}}
[[Ficheiro:Onde compression impulsion 1d 30 petit.gif|miniatura|230px|Transmisión do son nun fluído. Prodúcese unha onda de presión por compresión que fai que o resto das partículas se compriman entre elas.]]
[[Ficheiro:Thoth08BigasDrumEvansChalmette.jpg|miniatura|Un [[tambor]] produce '''son''' por medio da vibración da súa membrana.]]
O '''son''' é a [[sensación]] producida no [[órgano]] do [[oído]] pola mudanza de [[presión atmosférica]] xerada polo [[Vibración|movemento vibratorio]] dos corpos, transmitido por un medio elástico. Está producido por ondas de compresión do medio (lonxitudinais). A función do medio transmisor é fundamental, pois o son, como vibración mecánica, non se propaga no baleiro (onde non hai materia que se poida mover). O [[Ar (atmosférico)|ar]] é para nós o medio transmisor natural do son. A velocidade de propagación do son no ar é de aproximadamente 340 m.s<sup>−1</sup> a 15º[[celsius|C]] de temperatura.

O son defínese como a compresión mecánica ou [[onda sonora|ondas]] lonxitudinais que se propagan nun medio (sólido, líquido ou gasoso). A gran maioría dos sons son combinacións de sinais, pero un son teoricamente puro pode ser descrito a través dunha determinada velocidade de [[oscilación]] (ou [[frecuencia]]) medida en [[Hz|Hertz]] (Hz) e [[amplitude]] (ou a súa relacionada enerxía) a través de medidas como o nivel de [[decibel|decibeis]]. O rango do son audible ao [[ouvido]] humano está aproximadamente entre 20&nbsp;Hz e 20&nbsp;kHz a amplitudes típicas con variacións longas en curvas de resposta. Enriba e abaixo deste rango están os [[ultrasón]]s e os [[infrasón]]s, respectivamente.

O ser humano e moitos animais perciben o son a través do [[sentidos|sentido]] da [[audición (sentido)|audición]] polos [[oído]]s, pero os sons de baixa frecuencia tamén poden ser sentidos por outras partes do corpo. Os sons son utilizados de diversos modos, especialmente para comunicación a través da [[fala]] ou, por exemplo, [[música]]. A percepción do son tamén pode ser usada para adquirir información acerca do ambiente circundante en relación a propiedades como características espaciais e presenza doutros animais ou obxectos. Por exemplo, os [[morcego]]s usan un tipo de localización por eco en canto voan. Os navíos e os submarinos usan o [[sonar]]. Os seres humanos adquiren e usan a información espacial percibida nos sons.

A "cantidade" percibida de son (enerxía de onda de presión) defínese como intensidade sonora e mídese en sons. O ouvido humano é moi sensible ao son que se atopa no medio da escala de frecuencias audibles. A amplitude dunha onda sonora mídese en [[Pascal (unidade)|pascal]] e a intensidade dun son mídese en [[decibel|decibeis]] en relación á escala citada. A intensidade sonora mínima audible ó longo de todas as frecuencias audibles defínese como [[Limiar Absoluto de Audición]] (ATH).

Os estudos científicos do son atópanse xeralmente encadrados no campo da [[acústica]]. A percepción dos sons, i.e. audición, estúdase na [[psicoacústica]], que tamén implica unha relación estreita entre a percepción e a [[psicoloxía]]. O [[modelo psicoacústico]] procura sistematizar os sons que poden ser ouvidos (deixando fora os que son inaudibles). Ademais, a clase de técnicas e métodos que envolven o procesamento do son chámanse xeralmente métodos de [[procesamento dixital de son]].

O rango auditivo varía entre diferentes animais: os [[morcego]]s teñen un rango moito máis amplo que o normal, mentres as [[ra]]s o teñen máis curto. A continuación lístanse frecuencias típicas (en [[hertz]]s):

* [[Morcego]]: 100 - 100 000&nbsp;Hz
* [[Can]]: 10 - 35 000&nbsp;Hz
* [[Elefante]]: 1 - 20 000&nbsp;Hz
* [[Ra]]: 100 - 2 500&nbsp;Hz
* [[Home]]: 20 - 20 000&nbsp;Hz

[[Ficheiro:Processing of sound-es.jpg|miniatura|dereita|300px|Representación esquemática do [[oído]] e da propagación do son. Azul: [[onda sonora|ondas sonoras]]. Vermello: [[Tímpano (oído)|tímpano]]. Amarelo: [[Cóclea]]. Verde: [[Receptor sensorial|células de receptores auditivos]]. Púrpura: [[espectro de frecuencia]] de resposta do oído. Laranxa: [[Impulso nervioso|impulso do nervio]].]]

== Física do son ==
[[Ficheiro:Spherical pressure waves.gif|miniatura|Compresión esférica (longitudinais) ondas.]]
A física do son é estudada pola [[acústica]], que trata tanto da propagación das ondas sonoras nos diferentes tipos de [[mecánica de medios continuos|medios continuos]] como a interacción destas ondas sonoras cos corpos físicos.

[[Ficheiro:Sine waves different frequencies.svg |miniatura|dereita|260px|[[onda sinusoidal]]; Variación de frecuencia; Abaixo podemos ver as frecuencias máis altas. O eixo horizontal representa o tempo.]]

=== Propagación do son ===
Certas características dos fluídos e dos sólidos inflúen na onda de son. É por iso que o son se propaga nos sólidos e nos líquidos con maior rapidez que nos gases. En xeral canto maior sexa a [[compresibilidade]] (1/''K'') do medio tanto menor é a velocidade do son. Tamén a densidade é un factor importante na velocidade de propagación, en xeral canto menor sexa a densidade (ρ), a igualdade de todo o demais, maior é a velocidade da propagación do son. A velocidade do son relaciónase con esas magnitudes mediante:
{{ecuación|
<math>v \varpropto \sqrt{\frac{K}{\rho}}</math>
||left}}
Nos gases, a temperatura inflúe tanto a compresibilidade como a densidade, de tal maneira que un factor de suma importancia é a temperatura do medio de propagación.

A propagación do son está suxeita a algúns condicionantes. Así a transmisión de son require a existencia dun medio material onde a vibración das moléculas é percibida como unha onda sonora. Na propagación en medios compresibeis como o aire, a propagación implica que nalgunhas zonas as moléculas de aire, ao vibrar xúntanse (zonas de compresión) e noutras zonas afástanse (zonas de rarefacción), esta alteración de distancias entre as moléculas de aire é o que produce o son. En fluídos altamente incompresibeis, como os líquidos, as distancias vense moi pouco afectadas pero maniféstase en forma de ondas de presión. A velocidade de propagación das ondas sonoras nun medio depende da distancia media entre as partículas de devandito medio, polo tanto, é en xeral maior nos sólidos que nos líquidos e nestes, á súa vez, que nos gases. No baleiro non pode propagarse o son, nótese que polo tanto as explosións realmente non son audibles no [[espazo exterior]].

As ondas sonoras prodúcense cando un corpo [[vibración|vibra]] rapidamente. A frecuencia é o número de vibracións ou oscilacións completas que efectúan por segundo. Os sons producidos son audibles por un ser humano medio se a frecuencia de oscilación está comprendida entre 20&nbsp;Hz e 20000&nbsp;Hz. Por encima desta última frecuencia tense un [[ultrasón]] non audible polos seres humanos, aínda que algúns animais si poden ouvilos. A intensidade dun son está relacionada co cadrado da [[amplitude (física)|amplitude]] de presión da onda sonora. Un son grave corresponde a unha onda sonora con frecuencia baixa mentres que os sons agudos correspóndense con frecuencias máis altas.

=== Magnitudes físicas do son ===
Como todo movemento ondulatorio, o son pode representarse mediante a [[Transformada de Fourier]] como unha suma de curvas [[sinusoide]]s, tons puros, cun factor de amplitude, que se poden caracterizar polas mesmas [[magnitude física|magnitudes]] e [[unidade de medida|unidades de medida]] que a calquera [[Onda (física)|onda]] de frecuencia ben definida: [[Lonxitude de onda]] (λ), [[frecuencia]] (f) ou inversa do [[Período de oscilación|período]] (''T''), [[amplitude dunha onda|amplitude]] (relacionada co [[Volume (son)|volume]] e a [[potencia acústica]]) e [[fase (onda)|fase]]. Esta descomposición simplifica o estudo de sons complexos xa que permite estudar cada compoñente de frecuencia independentemente e combinar os resultados aplicando o [[principio de superposición]], que se cumpre porque a alteración que provoca un ton non modifica significativamente as propiedades do medio.

A caracterización dun son arbitrariamente complexo implica analizar:
* [[Potencia acústica]]: O [[nivel de potencia acústica]] (PWL ''Power Wattage Level'') é a cantidade de enerxía radiada ao medio en forma de ondas por unidade de tempo por unha fonte determinada. A unidade en que se mide é o watt e o seu símbolo W. A potencia acústica depende da [[amplitude (son)|amplitude]].
* [[Espectro de frecuencias]]: a distribución da devandita enerxía entre as diversas ondas compoñentes.

=== Velocidade do son ===
[[Ficheiro:FA-18 Hornet breaking sound barrier (7 July 1999) - filtered.jpg|miniatura|Avión [[McDonnell Douglas F/A-18 Hornet|F / A-18]] da mariña de guerra dos [[Estados Unidos de América|Estados Unidos]] achegándose á barreira do son. O halo branco está formado por pingas de auga condensada que se cre que son o resultado dunha caída na presión de aire ao redor da aeronave ([[Singularidade de Prandtl-Glauert]]).]]
* No aire, o son ten unha velocidade de 331,5&nbsp;m/s cando: a temperatura é de 0&nbsp;°C, a presión atmosférica é de 1&nbsp;atm (nivel do mar) e preséntase unha humidade relativa do aire de 0 % (aire seco). Aínda que depende moi pouco da presión do aire.
* A velocidade do son depende do tipo de material. Cando o son se despraza nos sólidos ten maior velocidade que nos líquidos, e nos líquidos é máis veloz que nos gases. Isto débese a que as partículas nos sólidos están máis próximas.

[[Ficheiro:Comportamiento ondas.JPG|miniatura|Comportamento das ondas de son a diferentes velocidades.]]

A velocidade do son no aire pódese calcular en relación á temperatura da seguinte maneira:
{{ecuación|
<math>V_s = V_{0} + \beta T\,</math> 
||left}}
Onde:
:<math>V_0 = 331,3\ \mbox{m/s}\,</math>
:<math>\beta= 0,606\ \mbox{m/(s}^\circ\mbox{C)}</math>
:<math>T\ [{}^\circ\mbox{C}]</math>, é a temperatura en graos Celsius.

Se a temperatura ambiente é de 15&nbsp;°C, a velocidade de propagación do son é 340&nbsp;m/s (1224&nbsp;[[Quilómetro|km]]/[[Hora|h]] ). Este valor corresponde a 1 MACH.

=== Reverberación ===
A reverberación é a suma total das reflexións do son que chegan ao lugar do receptor en diferentes momentos do tempo. Auditivamente caracterízase por unha prolongación, a modo de "cola sonora", que se engade ao son orixinal. A duración e a coloración tímbrica desta cola dependen de:
A distancia entre o oínte e a fonte sonora, e a natureza das superficies que reflicten o son.
En situacións naturais falamos de son directo para referirnos ao son que se transmite directamente desde a fonte sonora até nós (ou até o mecanismo de captación que teñamos). Por outra banda, o son reflectido é o que percibimos despois de que haxa rebotado nas superficies que delimitan o recinto acústico, ou nos obxectos que se atopen na súa traxectoria.
Evidentemente, a traxectoria do son reflectido sempre será máis longa que a do son directo, de maneira que -temporalmente- escoitamos primeiro o son directo, e uns instantes máis tarde escoitaremos as primeiras reflexións; a medida que transcorre o tempo as reflexións que nos chegan son cada vez de menor intensidade, ata que desaparecen. A nosa sensación, no entanto, non é a de escoitar sons separados, xa que o cerebro intégraos nun único precepto, sempre que as reflexións cheguen cunha separación menor duns 50 milisegundos. Isto é o que se denomina [[efecto Haas]] ou efecto de precedencia.

=== Resonancia ===
É o fenómeno que se produce cando dous corpos teñen a mesma frecuencia de vibración, un dos cales empeza a vibrar ao recibir as ondas sonoras emitidas polo outro.

Para entender o fenómeno da resonancia existe un exemplo moi sinxelo. Supóñase que se ten un tubo con auga e moi preto del (sen entrar en contacto) temos un [[diapasón]], se golpeamos o diapasón cun metal, mentres botan auga no tubo, cando a auga alcance determinada altura o son será máis forte; isto débese a que a columna de auga contida no tubo ponse a vibrar coa mesma frecuencia que a que ten o diapasón, o que evidencia por que as frecuencias refórzanse e en consecuencia aumenta a intensidade do son.

Un exemplo é o efecto de afinar as cordas da guitarra, posto que ao afinar, o que se fai é igualar as frecuencias, é dicir pór en resonancia o son das cordas.

== Fisioloxía do son ==

=== O aparello auditivo ===
{{AP|Oído}}
Os sons son percibidos a través do aparello auditivo que recibe as ondas sonoras, que son convertidas en movementos dos [[Oído#O.C3.ADdo medio|osiños óticos]] e percibidas no [[Oído#O.C3.ADdo interno|oído interno]] que á súa vez as transmite mediante o sistema nervioso ao cerebro. Esta habilidade tense mesmo antes de nacer.

=== A voz humana ===
[[Ficheiro:Human voice spectrogram.jpg|miniatura|dereita|300px|A [[espectrograma|espectrografía]] da voz humana revela o seu rico contido harmónico.]]
A [[Voz (música)|voz humana]] prodúcese pola vibración das [[cordas vocais]], o cal xera unha onda sonora que é combinación de varias frecuencias e os seus correspondentes [[harmónico]]s. A cavidade buco-nasal serve para crear [[onda estacionaria|ondas cuasiestacionarias]] polo que certas frecuencias son denominadas [[Formante (fonética)|formantes]]. Cada segmento de son da fala vén caracterizado por un certo [[espectro de frecuencia]]s ou distribución da enerxía sonora nas diferentes frecuencias. O oído humano é capaz de identificar diferentes formantes do devandito son e percibir cada son con formantes diferentes como cualitativamente diferentes, iso é o que permite por exemplo distinguir dúas vogais. Tipicamente o primeiro formante, o de frecuencia máis baixa está relacionado coa abertura da vogal que en última instancia está relacionada coa frecuencia das ondas estacionarias que vibran verticalmente na cavidade. O segundo formante está relacionado coa vibración na dirección horizontal e está relacionado con se a vocal é anterior, central ou posterior.

A voz masculina ten un ton fundamental de entre 100 e 200&nbsp;Hz, mentres que a voz feminina é máis aguda, tipicamente está entre 150 e 300&nbsp;Hz. As voces infantís son aínda máis agudas. Sen o filtrado por resonancia que produce a cavidade buco nasal, as nosas emisións sonoras non terían a claridade necesaria para ser audibles. Ese proceso de filtrado é precisamente o que permite xerar os diversos formantes de cada [[fono|unidade segmental da fala]].

=== Sons da fala ===
As [[lingua natural|linguas humanas]] usan segmentos homoxéneos recoñecibles dunhas decenas de milisegundos de duración, que compoñen os sons da fala, tecnicamente chamados [[fono]]s. [[Lingüística]]mente non todas as diferenzas acústicas son relevantes, por exemplo as mulleres e os nenos teñen en xeral tons máis agudos, polo que todos os sons que producen teñen en media unha frecuencia fundamental e uns harmónicos máis altos e intensos.

Os falantes competentes dunha lingua aprenden a "clasificar" diferentes sons cualitativamente similares en [[clase de equivalencia|clases de equivalencia]] de trazos relevantes. Esas clases de equivalencia recoñecidas polos falantes son os constructos mentais que chamamos [[fonema]]s. A maioría de linguas naturais teñen unhas poucas decenas de fonemas distintivos, a pesar de que as variacións acústicas dos [[alófono|fonos]] e sons son enormes.

== O son na música ==
O '''son''', en combinación co [[silencio (son)|silencio]], é a materia prima da [[música]]. En música os sons cualifícanse en categorías como: longos e curtos, fortes e débiles, agudos e graves, agradables e desagradables. O son estivo sempre presente na vida cotiá do home. Ao longo da [[Historia da música|historia]] o ser humano inventou unha serie de regras para ordenalo até construír algún tipo de linguaxe musical.

=== Propiedades ===
As catro calidades básicas do son son a [[altura (música)|altura]], a [[duración (música)|duración]], a [[intensidade (música)|intensidade]] e o [[timbre musical|timbre ou cor]].
{| class="wikitable"
|-
! Calidade!! Característica!! Rango
|-
| Altura ou ton || Frecuencia de onda || Agudo, medio, grave
|-
| Intensidade || Amplitude de onda || Forte, débil ou suave
|-
| Timbre || Harmónicos de onda ou forma da onda. Análogo á textura || Depende das características da fonte emisora do son (por analoxía: áspero, suave, metálico, etc)
|-
| Duración || Tempo de vibración|| Longo ou curto
|}

==== A altura ====
A altura, ou altura tonal, indica se o son é grave, agudo ou medio, e vén determinada pola [[frecuencia]] fundamental das ondas sonoras, medida en ciclos por segundo ou hertzs (Hz).
* vibración lenta = baixa frecuencia = son grave.
* vibración rápida = alta frecuencia = son agudo.

Para que os humanos poidamos percibir un son, este debe estar comprendido entre o rango de audición de 20 e 20.000&nbsp;Hz. Por baixo deste rango temos os infrasons e por encima os ultrasóns. A isto denomínaselle rango de ''frecuencia audible''. Canta máis idade se ten, este rango vai reducíndose tanto en graves como en agudos.

Na música occidental fóronse establecendo tons determinados chamados [[nota musical|notas]], cuxa secuencia de 12 (C, C#, D, D#, E, F, F#, G, G#, A, A#, B) vaise repetindo formando oitavas, en cada unha destas duplícase a frecuencia. A diferenza entre distintas notas denomínase [[intervalo]].

==== A duración ====
É o tempo durante o cal se mantén un son. Podemos escoitar sons longos, curtos, moi curtos etc.
Os únicos instrumentos acústicos que poden manter os sons o tempo que queiran, son os de corda fregada, como o violín, e os de vento (utilizando a respiración circular ou continua); pero polo xeral, os instrumentos de vento dependen da capacidade pulmonar, e os de corda segundo o cambio do arco producido polo músico.

==== A intensidade ====
É a cantidade de [[enerxía]] acústica que contén un son, é dicir, o forte ou suave dun son. A intensidade vén determinada pola [[potencia acústica|potencia]], que á súa vez está determinada pola [[amplitude]] e permítenos distinguir se o son é forte ou débil.

A intensidade do son divídese en intensidade física e intensidade auditiva, a primeira está determinada pola cantidade de enerxía que se propaga, na unidade de tempo, a través da unidade de área perpendicular á dirección en que se propaga a onda. A intensidade auditiva fundaméntase na lei psicofísica de Weber-Fechner, que establece unha relación logarítmica entre a intensidade física do son que é captado, e a intensidade física mínima audible polo oído humano.

Os sons que percibimos deben superar o [[Limiar de audición|limiar auditivo]] (0&nbsp;dB) e non chegar ao [[limiar de dor]] (140&nbsp;dB). Esta calidade medímola co [[sonómetro]] e os resultados exprésanse en [[decibel]]s (dB) en honra ao científico e inventor [[Alexander Graham Bell]].

==== O timbre ====
Unha mesma nota soa distinta se a toca unha frauta, un violín, unha trompeta etc. Cada instrumento ten un timbre que o identifica ou o diferencia dos demais. Coa voz sucede o mesmo. O son dado por un home, unha muller ou un neno teñen distinto timbre. O timbre permitiranos distinguir se a voz é áspera, doce, rouca ou suave. Tamén inflúe na variación do timbre a calidade do material que se utilice. Así pois, o son será claro, xordo, agradable ou molesto.

== Clasificación dos sons ==
Os sons pódense clasificar en dúas ramas: '''deterministas e aleatorios.'''

=== Os sons deterministas ===
Os sons deterministas pódense representar sempre a través dunha expresión matemática que indica o xeito en que varía a correspondente presión sonora en función do tempo; podemos coñecer a súa evolución temporal coñecendo a súa frecuencia e amplitude. Dentro deste grupo de sons atopamos como máis representativos os sons periódicos simples, os sons periódicos complexos e os transitorios. Os sons periódicos clasifícanse á súa vez en sinusoidais e complexos.

* '''Son periódico simple''' (ton puro)
É o tipo de son máis simple que existe, componse dunha única frecuencia constante que ten o seu espectro nunha soa liña.

* '''Son periódico complexo'''
Este son caracterízase por unha frecuencia de orixe, denominada fundamental ou primeiro harmónico, e un conxunto finito (e ás veces infinito) de frecuencias múltiplos desta.

* '''Son transitorio'''
Este son é o resultante da brusca liberación de enerxía baixo a forma, por exemplo, dunha forte explosión.
Aparece repentinamente e ten unha duración breve. Estes sons conteñen un gran número de compoñentes de frecuencia que non gardan relación harmónica entre si, senón que forman un espectro continuo.

=== Os sons aleatorios ===
Os sons aleatorios están formados por moitas frecuencias de valor non predicible, habitualmente reciben o nome de ''“ruído”.''
Neste caso, no canto de empregar o [[espectro de frecuencia]], faise uso da chamada densidade espectral de potencia, e dicir, da potencia sonora por unidade de frecuencia.
Un tipo de son aleatorio característico é o Ruído Branco.

== Ruído branco e ruído rosa ==
* '''Ruído branco'''
Defínese como aquel ruído que presenta unha densidade espectral de potencia constante. Dado que a luz branca é aquela que contén todas as frecuencias do espectro visible, o ruído branco deriva o seu nome de conter tamén todas as frecuencias.

É un sinal non correlativo, é dicir, no eixe do tempo o sinal toma valores sen ningunha relacións uns cos outros. Nunha gráfica espectral de frecuencia, no dominio da frecuencia, veríamos todas as compoñentes coa mesma amplitude, facendo o efecto dunha liña continua paralela ao eixe horizontal.

Adóitase empregar como sinal de probas, inda que en realidade prefírese o ruído rosa dado que a súa densidade espectral asemellase máis a do son real e como o percibimos nos.

Nunha gráfica de eixe horizontal de comportamento logarítmico, unha medida de ruído branco veriámola ascendente a 3&nbsp;dB por oitava, ao contrario que o ruído rosa, que, nese caso, si se ve plano.

* '''Ruído rosa'''
É un ruído aleatorio que posúe unha densidade espectral de potencia constante que se relaciona a través de 1/f coa frecuencia.

O seu nome deriva pois é un intermedio entre o ruído branco (constante) e o ruído vermello ou browniano (que se relaciona 1/f2).

Este ruído ten a mesma enerxía en tódalas oitavas, é por isto que a súa enerxía decae 3&nbsp;dB por oitava. Ao escoitalo, resulta máis escuro que o ruído branco.

No mundo do son o ruído rosa é moi empregado, por un lado o espectro é moi parecido ao da maioría dos instrumentos harmónicos, e por outro, dado que na maioría de gráficas se emprega unha escala logarítmica no eixe horizontal, o ruído rosa vese como se tivera un espectro plano.

== Fonética ==
En [[fonética]], '''son''' é o mesmo que [[realización]], é dicir, o que realmente é capaz o ser humano de producir sonoramente na comunicación [[lingüística]].

== Contaminación acústica ==
[[Ficheiro:Traffic jam Sao Paulo 09 2006 30.JPG|miniatura|O tránsito rodado dos vehículos nas cidades é unha das principais fontes de contaminación sonora. Imaxe dunha rúa de [[São Paulo]].]]
As actividades humanas comportan habitualmente a produción de sons, que estes cheguen a ser unha incomodidade, unha molestia ou que cheguen a afectar a saúde física ou psíquica das persoas depende do tipo de ruído, da súa duración e do momento e o lugar onde se produzan. Fálase de [[contaminación acústica]] cando o ruído comporta repercusións graves sobre a [[saúde]], a calidade de vida dos seres vivos ou o funcionamento normal dos [[ecosistema]]s.

As fontes de contaminación acústica máis importante son: o tránsito de todo tipo de vehículos (aéreos e terrestres), as actividades industriais e produtivas, as actividades de lecer (concertos, acontecementos deportivos) e a veciñanza (berros, música).<ref>[http://www.mediambient.gencat.cat/cat/el_medi/soroll/pdf/legislacio/16_02_cat.pdf Lei 16/2002, de 28 de xuño, de protección contra a contaminación acústica] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100623185424/http://www.mediambient.gencat.cat/cat/el_medi/soroll/pdf/legislacio/16_02_cat.pdf |date=23 de xuño de 2010 }} (DOGC, núm. 3675), establécese:(Anexo 2) ''Para os efectos desta Lei, enténdese por ruído producido polos medios de transporte o que provén do tránsito dos vehículos de motor, dos ferrocarrís e do ámbito portuario.''; (Anexo 3) ''Para os efectos desta Lei, enténdese por ruído producido polas actividades o que provén das máquinas, as instalacións, as obras etc., e por ruído producido pola veciñanza o que provén das actividades domésticas, do funcionamento dos electrodomésticos, os aparellos, os instrumentos musicais ou acústicos, dos animais domésticos, as voces, os cantos, os berros ou outras orixes asimilables.''</ref>

A contaminación acústica poden ter consecuencias negativas sobre a saúde humana como a diminución temporal ou permanente da capacidade auditiva (pode chegar á [[xordeira]]), sensacións de nerviosismo e irritabilidade, alteracións do sono, [[Depresión clínica|depresións]]etc.<ref>[http://www.fundacion-epson.es/jc_trabajos_2000/soroll/p8.htm Efectos nocivos do ruído] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20091217061852/http://www.fundacion-epson.es/jc_trabajos_2000/soroll/p8.htm |date=17 de decembro de 2009 }}, II Premios José Cantero. Fundación Epson Ibérica, Xullo 2001</ref>

=== Lexislación ===
Até a década do 1970 non apareceron as primeiras leis que timidamente tentaban regular a produción de ruído e a exposición a determinados niveis de ruído. O precedente máis antigo sería a prohibición de utilización do claxon preto dos [[hospital|hospitais]] e as indicacións de silencio nestas institucións.

En xeral as lexislacións establecen límites máximos do nivel de emisión sonora en función das horas, habitualmente faise unha diferenciación entre día (entre as 7 e as 21h),<ref name=162002GC>[http://www.labcat.cat/attachments/File/LABCAT_-_Recull_legislatiu_de_Catalunya_per_a_la_gesti___i_avaluaci___del_soroll_ambiental.pdf Lei 16/2002, de 28 de xuño, de protección contra a contaminación acústica cos anexos modificados segundo o Decreto 176/2009, de 10 de novembro, polo cal se aproba o Regulamento da Lei 16/2002, de 28 de xuño, e adáptanse os anexos] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160303191501/http://www.labcat.cat/attachments/File/LABCAT_-_Recull_legislatiu_de_Catalunya_per_a_la_gesti___i_avaluaci___del_soroll_ambiental.pdf |date=03 de marzo de 2016 }},[[DOGC]], núm. 3675, 11-7-2002, modificado por DOGC, núm. 5506, 16/11/2009. Anexo 1, punto 2:Períodos de avaliación.</ref> anoitecer (entre as 21 e as 23 h) e noite (entre as 23 e as 7 h)<ref name=162002GC/> e entre zonas con diferente grao de tolerancia. Normalmente regúlanse os límites de emisión sonora, actividades especificamente sometidas a control polo seu impacto ambiental, niveis de exposición, normas construtivas ou os métodos de cálculo e aparellos de medida a utilizar. De maneira adicional á lexislación ambiental, tamén adoita haber normas respecto ao ruído na lexislación laboral, en especial a relativa á seguridade e [[Risco laboral|riscos laborais]].

== Notas ==
{{Listaref}}
== Véxase tamén ==
=== Outros artigos ===
* [[Nivel de intensidade sonora]]
* [[SPL|Nivel de presión sonora]]
* [[PWL|Nivel de potencia sonora]]
* [[Impedancia acústica]]
* [[Ondas sonoras]]
* [[Velocidade do son]]
* [[Música]]
* [[Reprodución do son]]
* [[Radiación sonora]]
* [[Micrófono]]
* [[Altofalante]]

=== Ligazóns externas ===
* [https://web.archive.org/web/20060427082835/http://library.thinkquest.org/C0120343/Espanol/Sonido.htm O son desde a perspectiva musical. Explicación]
{{Control de autoridades}}

[[Categoría:Física]]
[[Categoría:Fonética]]
[[Categoría:Acústica]]
[[Categoría:Artigos que toda Wikipedia debería ter (Ciencia)]]