Ver o código fonte de «Peso»

{{1000 artigos icona título|materia=Física e Química}}
: ''Para outros artigos con títulos relacionados, véxase '''[[Peso (moeda)]]''' e '''[[Peso monetario]]'''''
[[Ficheiro:Mog peso.jpg|miniatura|250px|dereita|Diagrama de forzas que actúan sobre un corpo de masa ''m'' en repouso sobre unha superficie horizontal.]]
En [[física clásica|física]], o '''peso''' dun corpo é unha magnitude [[Vector (física)|vectorial]], o cal defínese como a [[forza]] coa cal un corpo actúa sobre un punto de apoio, por mor da atracción deste corpo pola forza da [[gravidade]].

A situación máis corrente, é a do peso dos corpos nas proximidades da superficie dun planeta como a Terra, ou dun satélite.
O peso dun corpo depende da [[intensidade do campo gravitatorio]] e da masa do corpo.

Nas proximidades da Terra, todos os obxectos materiais son atraídos polo campo gravitatorio terrestre, estando sometidos a unha forza (''peso'' no caso de que estean sobre un punto de apoio) que lles imprime un movemento [[aceleración|acelerado]], a menos que outras forzas actúen sobre o corpo.

== Peso e masa ==
[[Ficheiro:Weeghaak.JPG|miniatura|120px|O [[dinamómetro]] serve para medir o peso dos corpos.]]
Peso e masa son dous conceptos e magnitudes físicas ben diferenciadas, aínda que aínda nos nosos días, na fala cotiá, o termo "peso" utilízase a miúdo erroneamente como sinónimo de [[masa]].

A [[masa]] dun corpo é unha propiedade intima do mesmo, a cantidade de [[materia]], independente da intensidade do campo gravitatorio e de calquera outro efecto. Representa a [[inercia]] ou resistencia do corpo á [[aceleración]] ([[masa inercial]]), ademais de facela sensible aos efectos dos campos gravitatorios ([[masa gravitatoria]]).

O '''peso''' dun corpo, en cambio, non é unha propiedade intima do mesmo, xa que depende da intensidade do campo gravitatorio no lugar do espazo ocupado polo corpo.

Por exemplo: unha persoa de ''60 [[kg]]'' (6,118 [[Unidade técnica de masa|UTM]]) de masa, pesa ''588.34 [[N]]'' (60 [[quilopondio|kgf]]) na superficie da Terra; pero, a mesma persoa, na superficie da Lúa pesaría só uns ''98.05 N'' (10 kgf); con todo, a súa masa seguirá sendo de ''60 kg'' (6,118 UTM). Nota: En ''cursiva'', Sistema Internacional; (entre paréntese), Sistema Técnico de Unidades.

Baixo a denominación de [[peso aparente]] inclúense outros efectos, ademais da forza gravitatoria, tales como o [[forza centrífuga|efecto centrífugo]], a [[Principio de Arquimedes|flotación]] etc. O peso que mide o [[dinamómetro]], é en realidade o peso aparente.

== Unidades de peso ==
Como o peso é unha [[forza]], mídese en unidades de forza. Con todo, as unidades de peso e masa teñen unha longa historia compartida, en parte porque a súa diferenza non foi ben entendida cando devanditas unidades comezaron a utilizarse.

;Sistema Internacional de Unidades
Este sistema é o prioritario ou o único legal na maior parte das nacións (excluídas Birmania, Liberia e os Estados Unidos) polo que nas publicacións científicas, nos proxectos técnicos, nas especificacións de máquinas etc, as magnitudes físicas exprésanse en unidades do [[sistema internacional de unidades]] (SI). Así, o peso exprésase en unidades de [[forza]] do SI, isto é, en [[newton (unidade)|newtons]] (N):

* 1 [[newton (unidade)|N]] = 1 [[quilogramo|kg]] . 1 [[metro|m]]/[[segundo|s]]²

;Sistema Técnico de Unidades
No [[Sistema Técnico de Unidades]], o peso mídese en [[quilogramo-forza]] ([[kgf]]) ou [[quilopondio]] ([[kp]]), definido como a [[forza]] exercida sobre un [[quilogramo]] de masa por unha intensidade de [[gravidade]] estándar (g = 9,80665 [[metro|m]]/[[segundo|s]]² ). Entón:

* 1[[kp]] = 9,80665 N = 9,80665&nbsp;kg.m/s²

;Outros Sistemas
Tamén se adoita indicar o peso en unidades de forza doutros sistemas, como a [[dina]], a líbra-forza, a onza-forza etcétera.

A [[dina]] é a unidade [[CGS]] de forza e non forma parte do SI. Algunhas unidades inglesas, como a [[libra (unidade de forza)|libra]], poden ser de forza ou de masa. As unidades relacionadas, como o [[slug]], forman parte de sub-sistemas de unidades.

== Cálculo do peso ==
[[Ficheiro:Acceleration-due-to-Gravity-on-Earth.png|miniatura|Contribución da forza centrífuga e a aceleración gravitatoria no peso.]]

O cálculo do peso dun corpo a partir da súa masa pódese expresar mediante a [[Leis de Newton|segunda lei da dinámica]] (segunda Lei de Newton):

<center><math>\vec F = m \cdot \vec g</math></center>

onde <math>\vec F</math> é o peso <math>\vec p</math>, <math>\ m </math> é a masa, e o valor de <math>\vec g</math> é a aceleración da [[gravidade]] no lugar no que se atopa o corpo. Esta, en primeira aproximación, se consideramos á [[Terra]] como unha esfera homoxénea, pódese expresar en módulo coa seguinte fórmula:

<center><math>g = \frac{F}{m} = \frac {G M_T}{{R_T}^2}</math></center>

de acordo á [[lei de gravitación universal]], onde <math>\ G </math> é a [[constante da gravitación universal]], e <math>\ M_T</math> e <math>\ R_T</math> son a masa e o raio da Terra.

En realidade, o valor da aceleración da [[gravidade]] na Terra, a nivel do mar, varía entre 9,789 m/s2 no ecuador e 9,832&nbsp;m/s<sup>2</sup> nos polos. ; fixouse convencionalmente en 9,80665&nbsp;m/s<sup>2</sup> na terceira [[Conferencia Xeral de Pesos e Medidas]] convocada en 1901 pola [[Oficina Internacional de Pesos e Medidas]] ''Bureau International des Poids et Mesures''.<ref>O valor de '''g''' definiuse como unha media de valor nominal, que representa a aceleración dun corpo en caída libre a [[nivel do mar]] na latitude geodésica de 45,5°.</ref> Como consecuencia, o peso varía na mesma proporción.

== Comparación do peso no sistema solar ==
[[Ficheiro:Gravity anomalies on Earth.jpg|miniatura|Anomalías do campo gravitacional terrestre (expresado en [[Gal (unidade)|miligal]]1 miligal = 10-5 m/s2.) respecto do valor estimado, considerando a variación do radio terrestre.]]

A seguinte lista describe o peso dun corpo de «masa unidade» na superficie dalgúns corpos do [[sistema solar]], comparándoo co seu peso na Terra:

<center>
{| width=300px
| '''Corpo celeste''' || '''Peso relativo''' || '''g (m/s<sup>2</sup>)'''
|-
| ''[[Sol]]'' || 27,90 || 274,1
|-
| [[Mercurio (planeta)|Mercurio]] || 0,377 || 3,703
|-
| [[Venus]] || 0,907 || 8,872
|-
| '''[[Terra]]''' || '''1''' || 9,8226<ref>Este valor difire do convencional: 9,806 xa que non se ten en conta a [[aceleración centrífuga]]: 65 m/s²</ref>
|-
| ''[[Lúa]]'' || 0,165 || 1,625
|-
| [[Marte]] || 0,377 || 3,728
|-
| [[Xúpiter]] || 2,364 || 25,93
|-
| [[Saturno]] || 0,921 || 9,05
|-
| [[Urano]] || 0,889 || 9,01
|-
| [[Neptuno]] || 1,125 || 11,28
|}
</center>

=== O peso dos corpos na [[Terra]] ===
Canto máis afastado está un corpo do centro da Terra, menor será a forza gravitacional entre a Terra e o corpo.
Logo, a forza diminúe cando a distancia entre o corpo e o centro da Terra aumenta.

O peso dun corpo na Terra:
* Aumenta do [[ecuador]] para os pólos: por dous motivos, 1) achatamento nos pólos (a Terra non é unha esfera perfecta); 2) debido tamén á acción da forza centrífuga da rotación terrestre, que empuxa os corpos cara a fóra, reducindo o seu peso;
* Diminúe cando a [[altitude]] do lugar aumenta.

Como peso e [[masa]] son dúas cousas diferentes, nun mesmo lugar da superficie da Terra, dous corpos con masas iguais teñen o mesmo peso, e con masas diferentes teñen pesos diferentes.
E en lugares a latitudes ou altitudes diferentes, dous corpos con masas iguais poden ter pesos diferentes.

== O peso dun ser humano ==
{{Artigo principal|Obesidade}}
[[Ficheiro:BMI es.svg|miniatura|Correlación entre o peso (kg) e a altura (cm) dun ser humano.]]

Máis ou menos, un [[Neonato|recentemente nado]] ten unha masa de 3 a 4 quilogramos (coloquialmente dise que pesa de 3 a 4 [[quilopondio|quilos]]), e aos doce meses pesa de 9 a 12 quilos. O [[índice de masa corporal]] establece a relación entre a masa e o [[estatura|talle]] da [[persoa]].

A fórmula para calcular o IMC é: masa corporal ("peso") dividida entre o cadrado da estatura.

* IMC de 18,5-24,9 considérase un peso saudable.
* IMC de 25,0-29,9 considérase [[sobrepeso]].
* IMC de 30,0-39,9 considérase [[obesidade]].
* IMC de 40,0 ou máis considérase obesidade severa ou [[obesidade mórbida]]).

Déronse casos extremos nos que a diferenza entre o peso dunha persoa e o peso medio chegaba a exceder os centos de quilogramos. Ata a data, [[Jon Brower Minnoch]] é a persoa que máis pesou da que se teñen datos, mentres que a persoa viva máis pesada é [[Manuel Uribe]].

== Notas ==
{{Listaref|30em}}

== Véxase tamén ==
{{Commonscat|Mass and weight}}
=== Outros artigos ===
* [[Intensidade do campo gravitatorio]]
* [[Newton (unidade)]]
* [[Gal (unidade)]]
* [[Peso molecular]]
* [[Peso atómico]]
*[[Peso monetario]]
* [[Gravidade]]

{{Control de autoridades}}

[[Categoría:Magnitudes físicas]]
[[Categoría:Física]]

[[vi:Tương tác hấp dẫn#Trọng lực]]