Ver o código fonte de «Antifonte o Sofista»


{{biografía}}
O nome '''Antífonte o Sofista''' ou '''Antifonte de Atenas''' (En [[Lingua grega antiga|grego]] Ἀντιφῶν; romaniz.: ''Antiphṓn (Антифонт)'', pronunciado {{IPAc-en|ˈ|æ|n|t|ə|ˌ|f|ɒ|n|,_|-|ən}} ) úsase para referirse ao escritor de varios tratados [[Sofista|sofísticos]]. Probabelmente viviu en [[Atenas]] nas dúas últimas décadas do [[Século -V|século V a.C.]], pero case nada se sabe da súa vida.<ref>G.J. Pendrick, ''Antiphon the Sophist'' (2002) p.26</ref>

Desde a antigüidade debateuse se o escritor destes tratados sofísticos non era en realidade outro que [[Antifonte|'''Antífonte o Orador''']], ou se '''Antífonte o Sofista''' era de feito unha persoa separada. Esta segue sendo unha activa controversia académica; dos editores recentes, Gagarin, e Laks e Most, cren que só hai un Antifonte, mentres que GJ Pendrick defende a existencia de dous individuos separados.<ref>Consúltese Pendrick, pp.&nbsp;2–24. A. Laks and G. W. Most, ''Early Greek Philosophy'' vol. IX (2016) pp.&nbsp;2–3.</ref>

O máis importante destes tratados foi ''Sobre a verdade'', cuxos fragmentos sobreviventes abranguen moitos temas diferentes, desde a astronomía e as matemáticas até a moral e a ética.<ref>Pendrick, pp.&nbsp;32-35</ref> Tamén se conservan fragmentos dos tratados da ''Concordia'' e ''Politicus''; estes fragmentos foron ás veces atribuídos ao Orador máis que ao Sofista.<ref>Pendrick, pp.&nbsp;39-49</ref>

Tampouco se sabe con certeza se o tratado sobre a ''interpretación dos soños'' baixo o nome de Antifonte foi escrito por Antifonte o Sofista ou se este foi escrito por outro Antifonte diferente. As edicións de Pendrick e de Laks e Most parten de que este tratado foi escrito polo mesma Antifonte que as obras sofísticas.<ref>Sobre isto, véxase Pendrick, pp.&nbsp;24–26.</ref>

== Antifonte o Sofista ==
[[Ficheiro:P.Oxy._XI_1364_fr._1,_cols._v-vii.jpg|miniatura| Un papiro do século III d.C. atribuído ao primeiro libro de ''Sobre a verdade'' (P.Oxy. XI 1364 fr. 1, cols. v–vii)]]
A Antifonte o Sofista atribúese un tratado coñecido como ''Sobre a verdade'', do que só quedan fragmentos. É de gran valor para a teoría política, xa que parece ser un precursor da [[teoría dos dereitos naturais]]. As opinións expresadas nel suxiren que o seu autor non podería ser a mesma persoa que '''Antifonte de Ramunte''', xa que se interpretou como unha afirmación de fortes principios igualitarios e libertarios apropiados para unha democracia &#x2014; pero antitéticos aos puntos de vista oligárquicos de quen foi fundamental no golpe democrático do [[411]] como Antifonte de Ramunte.''<ref>W. K C. Guthrie, ''The Sophists'', Cambridge: Cambridge University Press, 1971; véxase tamén Mario Untersteiner quen cita Oxyrhynchus Papyrus #1364 fragmento 2 no seu ''The Sophists'', tr. Kathleen Freeman (Oxford: Basil Blackwell, 1954), p. 252</ref>'' Argumentouse que esa interpretación quedou obsoleta á luz dun novo fragmento de texto de ''Sobre a verdade,'' descuberto en 1984. As novas probas supostamente descartan unha interpretación igualitaria do texto.<ref>pp. 351, 356, Gerard Pendrick, 2002, ''Antiphon the Sophist: The Fragments'', Cambridge U. Press; also p. 98 n. 41 of Richard Winton's "Herodotus, Thucydides, and the sophists" in C.Rowe & M.Schofield, ''The Cambridge Companion to Greek and Roman Political Thought'', Cambridge 2005.</ref>

As seguintes pasaxes poden confirmar os compromisos fortemente libertarios de Antifonte o Sofista.

=== "Natureza" require liberdade ===
''Sobre a verdade'' xustapón a natureza represiva da convención e da lei ({{Lang|grc|νόμος}} ) con "natureza" ([[fisis]], {{Lang|grc|φύσις}} ), especialmente a natureza humana. Considérase que a [[natureza]] esixe espontaneidade e liberdade, en contraste coas restricións a miúdo gratuítas impostas polas institucións:<blockquote>A maioría das cousas que son legalmente xustas son [non menos]&nbsp;... hostil á natureza. Por lei estableceuse para os ollos o que deben ver e o que non deben ver; para os oídos o que deben oír e non deben oír; para a lingua o que debe falar e o que non debe falar; para as mans o que deben facer e o que non deben facer... e para a mente o que debe desexar e o que non debe desexar.<ref>Antiphon, ''On Truth,'' ''[[Oxyrhynchus Papyri]]'', xi, no. 1364, fragment 1, quoted in Donald Kagan (ed.) ''Sources in Greek Political Thought from Homer to Polybius'' "Sources in Western Political Thought, A. Hacker, gen. ed.; New York: Free Press, 2965</ref></blockquote>A represión significa dor, mentres que a natureza (a natureza humana) é evitar a dor.

Noutro lugar, Antifonte escribiu: ''"A vida é como unha breve vixilia, e a duración da vida como un só día, por así dicir, no que levando os ollos á luz damos lugar a outros que nos suceden"''.<ref>Fr. 50 DK, citado en [[Stobaeus]] 4.34.63.</ref> Mario Untersteiner comenta: 

''"Se a morte segue segundo a natureza, por que atormentar o seu contrario, a vida, que é igualmente segundo a natureza? Ao apelar a esta tráxica lei da existencia, Antifonte, falando coa voz da humanidade, quere sacudir todo o que pode violentar a individualidade da persoa."'' <ref>Mario Untersteiner, ''The Sophists'', tr. Kathleen Freeman (Oxford: Basil Blackwell, 1954) Cambridge: Cambridge University Press, 1971, p.&nbsp;247</ref> Infórmase de que Antifonte montou unha caseta nun ágora pública onde ofrecía consolo aos doentes.<ref>Michael Gagarin, ''The Oxford Encyclopedia of Ancient Greece and Rome'', Volume 1 (2010), p. 281.</ref>

No relativo á liberdade natural e a igualdade de todos os homes, Antifonte anticipa a doutrina dos dereitos naturais de [[Locke]].

=== Matemáticas ===
Antifonte tamén era matemático; xunto ao seu compañeiro Bryson de Heraclea, foi o primeiro en dar unha cota superior e inferior para o valor de [[Número pi|<span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML">{\displaystyle \pi }</math></span>]][[Número pi|pi]] inscribindo e despois circunscribindo un polígono ao redor dun círculo e, finalmente, procedendo ao cálculo das áreas dos polígonos. Este método aplicouse ao problema da [[cuadratura do círculo]] e ao cálculo de [[Número pi|<span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML">{\displaystyle \pi }</math></span>pi]] até [[Isaac Newton]].<ref>{{Cita web|título=The Ridiculous Way We Used To Calculate Pi|url=https://www.veritasium.com/videos/2021/3/16/the-ridiculous-way-we-used-to-calculate-pi|páxina-web=Veritasium|data-acceso=2022-03-25|lingua=en-US}}</ref>

=== O ''Anonymus Iamblichi'' ===
O ''Protrepticus'' de [[Iámblico de Calcis|Iamblichus]] contén un extenso fragmento dun importante autor antigo (estudado por estudosos como parte do movemento sofista), sobre educación e filosofía política. Esta pasaxe foi identificada orixinalmente por Friedrich Blass en 1889 como obra de Antifonte, pero esta atribución non foi xeralmente aceptada. En consecuencia, este traballo é referido na erudición moderna como o ''Anonymus Iamblichi'' .<ref>{{Cita web|url=http://blog.protrepticus.info/2014/04/introduction-to-iamblichus-exhortation.html|data=10 de abril de 2015|páxina-web=protepticus.info; Canadian Colloquium for Ancient Philosophy; Universidade da Columbia Británica|título=Introduction to Iamblichus' Exhortation to Philosophy}}</ref><ref>B. Cassin, 'Anonymus Iamblichi', en [[Brill's New Pauly]]</ref>

== Notas ==
{{Listaref}}

== Véxase tamén ==
=== Bibliografía  ===

* Edición, con comentarios, de Eduard Maetzner (1838)
* Texto de Friedrich Blass (1881)
* [[Richard Claverhouse Jebb|Richard C. Jebb]], ''Oradores do ático''
* [[Pseudo Plutarco|Ps.-Plutarcho]], ''Vitae X. Oratorum'' ou [http://classicpersuasion.org/pw/plu10or/ ''Vidas dos dez oradores''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081212032317/http://classicpersuasion.org/pw/plu10or/ |date=12 de decembro de 2008 }}
* [[Filóstrato de Atenas|Filóstrato]], ''Vit.'' ''Sofistarum'', i. 15
* Frank Lovis Van Cleef, ''Index Antiphonteus'', Ithaca, [[Nova York]] (1895)
* Michael Gagarin, ''Antifonte o ateniense'', 2002, U. of Texas Press. Defende a identificación de Antifonte o Sofista e [[Antifonte o orador|Antifonte de Ramnunte]].
* Gerard Pendrick, ''Antiphon the Sophist: The Fragments'', 2002, Cambridge U. Press. Argumenta que Antifonte o Sofista e [[Antifonte o orador|Antifonte de Ramnunte]] son dúas persoas distintas, e ofrece unha nova edición e un comentario sobre os fragmentos atribuídos ao Sofista.
* Jordi Redondo, ''<nowiki/>'Antifonte. Discursos I–II''', [[Barcelona]], Fundació Bernat Metge, 2003–2004 ({{ISBN|84-7225-822-X}} e 84-7225-840-8). Argumenta a identificación de ambos os autores.

* {{Cita enciclopedia|título=Antiphon|volume=1|páxinas=170–172|editorial=Charles Scribner's Sons|localización=New York|ano=1970|isbn=0-684-10114-9}}

== Ligazóns externas ==

* [[iarchive:lapologiedantip00antigoog|Antoloxía de Antifonte, edición francesa de 1907 no Internet Archive]]
* [[Xenofonte de Atenas|Xenophon]] [https://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0208&layout=&loc=1.6.1 ''Memorabilia'' 1.6.1–.15] presenta un diálogo entre Antifonte o Sofista e [[Sócrates]].
* [https://web.archive.org/web/20060221055846/http://www.swan.ac.uk/classics/staff/ter/grst/People/Antiphon.htm "Antifonte" no sitio web da Universidade de Swansea]
* [https://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0020;layout=;loc=1.1;query=toc ''Discursos''] da Antifonte de Rhammunte sobre Perseo
* Unha biografía sobre Antifonte de Rhammunte de [https://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.04.0077%3Ahead%3D%2340 Richard C. Jebb, ''The Attic Orators from Antiphon to Isaeos'', 1876] sobre [[Perseo]]
* [http://demonax.info/doku.php?id=text:antiphon_orations Oracións de Antifonte]
* [http://findarticles.com/p/articles/mi_qa4142/is_200607/ai_n17176178/pg_1 David Hoffman, " ''Antiphon the Athenian: Oratory, Law and Justice in the Age of the Sophists'' / ''Antiphon the Sophist: The Fragments'' "], ''Rhetoric Society Quarterly'', verán de 2006. Unha revisión de Gagarin 2002 e Pendrick 2002.
* O artigo [[Stanford Encyclopedia of Philosophy|da Enciclopedia de Filosofía de Stanford]] sobre [http://plato.stanford.edu/entries/callicles-thrasymachus/ "Callicles and Thrasymachus"] analiza as opinións de Antifonte o Sofista.
* [https://escholarship.org/content/qt7kg1w5zm/qt7kg1w5zm.pdf ''Nomos e Phisis no Peri Alêtheias de Antifonte'']
* ''[https://www.atlantico.net/opinion/alfredo-conde/antifonte-falabaratos/20200927203845797650.html Antifonte e os falabaratos]'' -  Artigo de [[Alfredo Conde]]
{{commonscat}}
[[Categoría:Personalidades da Grecia antiga]]
[[Categoría:Filósofos da Grecia antiga]]